مفاهیم علوم

آموزش علوم در پیش دبستان شامل سه بخش اصلی است

محتوا در آموزش علوم برای کودکان پیش دبستان چیزهایی بیشتر از واقعیت های منفرد علمی مانند مراحل زندگی یک پروانه است. واقعیت های علمی مهم هستند، اما اینکه چگونه این واقعیت ها در کنار هم می توانند اندیشه های هدفمندی را نشان دهند، اهمیت بیشتری دارند. برای مثال، یادگیری مراحل رشد و به وجود آمدن یک پروانه باید منجر به ایده بزرگتر، یعنی اینکه تمام موجودات زنده در یک سری از مراحل به نام “چرخه زندگی” رشد می کنند، شود.

کودکان پیش دبستانی علوم را با کاوش در دنیای اطراف خود یاد می گیرند. هنگامی که محیطی با مواد و وسائل متنوعی برای کودکان فراهم می کنید، آنها با به کار بردن و آزمایش، به چگونگی عملکرد آن وسائل پی می برند. کودکان این مواد و وسائل را می آزمایند و با آنها دست ورزی می کنند. کودکان کنجکاو هستند و پرسش هایی مطرح می کنند. هنگامی که کودکان به دنبال پاسخ به پرسش های خود هستند، یاد می گیرند که از محیط اطراف خود لذت ببرند و برای آن ها ارزش قائل شوند.

مولفه های آموزش علوم در پیش دبستان

مولفه اول آموزش علوم در پیش دبستان: دانش فیزیک

دانش فیزیک درباره خواص فیزیکی مواد و اشیاست. کودکان از طریق کاوش مواد درباره وزن، شکل، اندازه، رنگ و حرارت مطالبی یاد می گیرند. آنها کاوش می کنند که چگونه چیزها حرکت می کنند و تغییر می کنند. هنگامی که کودکان برای ماشین اسباب بازی خود یک سرازیری درست می کنند، داخل یک زیبانما را نگاه می کنند یا با یک قطعه مغناطیس جسمی را از زمین بلند می کنند، در حال یادگیری خواص فیزیکی اشیاء هستند. تفکر در مورد پرسش های زیر به کودکان کمک می کند تا دانش فیزیک را بیاموزند:

این شبیه چیست؟ بزرگ یا کوچک، راه راه یا خالدار؟ روشن یا مات است؟

این چه بویی می دهد؟ خوش بوست یا بوی سوخته می دهد؟

این چه مزه ای می دهد؟ شیرین، شور، تلخ یا بی مزه است؟

این چه حسی می دهد؟ چسبناک، نرم، سفت یا تیز است یا دست تورا قلقلک می دهد؟

چه کاری انجام دهیم تا این تغییر کند؟ آن را به هم بزنیم، بریزیم، خرد کنیم یا تکان دهیم؟

لازم نیست آزمایش های ویژه ای برای کودکان تدارک ببینید. در تمام بخش های رغبت می توانید برای یادگیری علم فیزیک فرصت هایی را خلق کنید.

نشانه های درک کودکان از علوم فیزیک به عنوان یکی از مولفه های آموزش علوم:

برای بلند کردن اشیاء فلزی که لای شن های روی میز است از یک مغناطیس استفاده کنند.

در بخش مکعب ها، برای این که ماشین شان سریع تر حرکت کند یک سرازیر (رمپ) بسازند.

بگویید: «نگاه کن، رنگ آبی من با رنگ زرد مخلوط شد و تبدیل به رنگ سبز شد.»

مولفه دوم آموزش علوم در پیش دبستان: علوم زیستی

مولفه علوم زیستی در آموزش علوم، درباره موجودات زنده است. وقتی از کودکان می خواهید در کلاس از گیاهان و جانوران مواظبت کنند، زیست شناسی درس می دهید. تدبیرهای کلیدی آموزش، از کاوش در محیط زیست مکان زندگی کودک پدیدار می شود. بنابراین کودکان پیش از دبستان در کنار دریا خزر ممکن است درباره انواع ماهی ها و شالیزارها کاوش کنند، درحالی که کودکان کنار کویر ممکن است درباره خصوصیات شتر کاوش کنند یا در منطقه جنوب گیاه نیشکر را بررسی کنند. صرف نظر از اینکه کودکان چه موضوع هایی را مطالعه می کنند، در هنگام برنامه ریزی درباره تجربه های یادگیری در آموزش علوم، می توانید این مفاهیم را در نظر داشته باشید:

موجودات زنده چگونه غذا به دست می آورند؟

گیاهان و جانوران برای رشد به چه چیزهایی نیاز دارند؟

زمانی که موجودات زنده رشد می کنند، چگونه تغییر می کنند؟

چه جانورانی تخم می گذارند؟

علوم زیستی همچنین شامل شناخت بدن و چگونگی سالم نگهداشتن آن نیز می شود. این موضوع ها نیز می تواند با کاوش در مورد مفاهیم زیر، آموزش داده می شود:

بدن شما چگونه رشد و تغییر می کند؟

چگونه از حس های خود برای کشف چیزها استفاده می کنید؟

چرا به غذاهای مختلف نیاز دارید؟

نشانه های درک کودکان از علوم زیستی به عنوان یکی از مولفه های آموزش علوم:

وقتی شرح می دهند: «خرگوش من تمام روز را خوابه، تو فکرم که آیا شب ها بیدار می مونه؟»

بعد از مشاهده افتادن برگ یک گیاه در گلدان، آن را آب دهند.

توجه به اینکه بعد از دویدن در حیاط ضربان قلبش سریع تر می شود.

مولفه سوم آموزش علوم در پیش دبستان: زمین و محیط زیست

این مولفه از آموزش علوم ، درباره طبیعت است. در پیش دبستان، موضوع زمین و محیط زیست درباره محیط های طبیعی (دریاچه، جنگل، رودخانه و…) است که کودک می تواند به طور مستقیم تجربه کند. هدف از طرح این موضوع در آموزش علوم برای کودکان این است که این پدیده ها یا محیط های طبیعی را بشناسند، مفاهیم کلیدی آن را یاد بگیرند و به محیط طبیعی احترام بگذارند. فکر کنید چگونه می توانید چنین سوال هایی را در فعالیت های روزمره مورد توجه قرار دهید:

محیط زندگی ما چگونه است؟ دارای رودخانه است یا چمن زار یا شنی است یا زمین سنگی دارد؟ دریاچه ای دارد؟ برکه یا آبگیری دارد، کوهستان، دشت، رودخانه یا مزارعی دارد؟ اینها شبیه چیست؟

چه می توانیم در آسمان ببینیم؟ چیزهایی که در آسمان هستند، چگونه بر زندگی اطراف ما تاثیر می گذارند؟

اینجا هوا چگونه است؟ این هوا روی شما چه تاثیری دارد؟

چگونه می توانی از دنیای اطراف خود مواظبت کنی؟

نشانه های درک کودکان از زمین و محیط زیست به عنوان یکی از مولفه های آموزش علوم:

سایه بازی کنند.

درباره کارهایی که در فلان روز و شب انجام می دهند، صحبت کنند.

هنگام درست کردن گل و لای با اضافه کردن آب، کثیف کاری کنند.

در قسمتی از حیاط با آب طرحی بکشند و دقت کنند که این عکس به زودی محو می شود.

ارتباط محتوای آموزش علوم با فرایندهای یاددهی و یادگیری

محتوایی که در اینجا برای آموزش علوم به کودکان پیش دبستان ارائه شده است، با علاقه کودکان به دنیای اطرافشان هماهنگ است. نمودار زیر نشان می دهد چگونه محتوای آموزش علوم را با فرایندهای یاددهی و یادگیری مرتبط کنیم. ستون (ازسمت راست) نشان دهنده محتوای آموزش علوم در پیش دبستان است. ستون دوم برخی از راه هایی را نشان می دهد که مربیان می توانند این محتوا را به شکلی موثر تدریس کنند. ستون آخر رفتارهای مورد انتظار است شما می توانید ضمن کار کودکان درباره محتوای علوم مشاهده کنید.